برجستگی پشت زانو یا کیست بیکر

علل بروز کیست بیکر چیست؟

از علت کیست بیکر زانو می‌توان گفت مایع سینوویال یا مایع مفصلی، مایعی است که در حالت عادی بصورت لایه‌ای، سطح داخلی کپسول مفصلی را پوشانده است. گاهی اوقات سلول‌های سینوویال در زانو، مقدار زیادی از این مایع را تولید می‌کنند که باعث ایجاد فشار زیاد در کپسول مفصلی می‌شود.

این فشار علت ورم پشت زانو می‌شود. این تورم شدید موجب تشکیل کیست در پشت زانو می‌شود.
 

شایع‌ ترین علل بروز کیست بیکر

آسیب‌های غضروفی زانو (آسیب‌های مینیسک)

آرتروز زانو

روماتیسم

از آنجایی که زانو، یک مفصل بسیار پیچیده است، به آسانی دچار آسیب‌دیدگی می‌شود. این آسیب‌دیدگی‌ها می‌توانند موجب التهاب زانو و تشکیل کیست در پشت زانو شوند.

علاوه بر مایع سینوویال، لخته‌های خون نیز می‌تواند باعث کبودی و تورم در پشت زانو و پشت ساق پا شود.

بسیار مهم است که پزشک شما برای درمان ورم پشت زانو  برآمدگی پشت زانو را معاینه کند و بررسی کند که این برآمدگی ناشی از کیست حاوی مایع است یا لخته‌ی خون. برای تشخیص این مورد ممکن است نیاز به عکسبرداری توسط MRI یا اولتراسوند (سونوگرافی) باشد.
 

علائم کیست بیکر چیست؟

کیست بیکر ممکن است دردناک نباشد و در برخی موارد ممکن است شخص اصلا متوجه وجود کیست نشود.

اما در صورتی که علائم کیست بیکر بروز کنند، شامل موارد زیر می‌شوند:

درد خفیف تا شدید

خشکی و بی حرکتی زانو

محدودیت حرکتی زانو

برآمدگی در پشت زانو

کبودی زانو و ساق پا

پارگی کیست
 

کیست بیکر چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک در ابتدا زانوی شما را معاینه فیزیکی می‌کند تا برآمدگی پشت زانو را با دست لمس کند.

در صورتی که اندازه کیست کوچک باشد، پزشک، زانوی آسیب‌دیده را با زانوی سالم مقایسه می‌کند و دامنه‌ی حرکتی زانو را بررسی می‌کند.

در صورتی که کیست با سرعت زیادی در حال رشد است یا موجب درد شدید یا تب شده است، پزشک انجام آزمایشات بیشتری را تجویز می‌کند.

با انجام این آزمایشات می‌توان بررسی کرد که عوامل دیگری مانند تومور، موجب این برآمدگی شده‌اند یا خیر.

این آزمایشات غیر تهاجمی ‌عبارتند از عکسبرداری با MRI یا اولتراسوند (سونوگرافی).

هرچند تصاویر رادیوگرافی (اشعه ایکس) نمی‌توانند وجود کیست را نشان بدهند، اما ممکن است برای بررسی التهاب یا آرتروز زانو، انجام رادیوگرافی نیز تجویز شود.

تصاویر MRI می‌توانند کیست را به وضوح نشان دهند و همچنین وجود هرگونه آسیب غضروفی را نیز آشکار کنند.

کیست بیکر معمولا در تصاویر MRI زانو که ممکن است به هر دلیل دیگری انجام شوند، تشخیص داده می‌شود.

مزیت فوق‌ العاده‌ی عکس‌های MRI در وضوح بالای تصاویر بافت‌های نرم داخلی و همچنین قابلیت تصویربرداری چندبعدی است، که به موجب آن می‌توان ترکیب‌بندی عناصر تشکیل‌دهنده‌ی کیست را تشخیص داد. 1


 

چگونه از ایجاد ورم در پشت زانو جلوگیری کنیم؟

- مفاصل زانو و بافت نرم را به آرامی قبل از انجام حرکات ورزشی یا شروع فعالیت گرم کنید و ماهیچه های خود را بکشید.

- پوشیدن کفش طبی مناسب برای فعالیت.

- پس از ورزش با انجام حرکات ملایم و پایدار بدن را سرد کنید.

- اگر زانو آسیب دید بلافاصله فعالیت خود را متوقف کنید یخ را برای درمان تورم استفاده کنید و از پزشک راهنمایی بخواهید. 2
 

درمان کیست بیکر

این عارضه گاهی به خودی خود بدون درمان خاصی برطرف می‌شود.

با این حال چنانچه ایجاد کیست پی‌آمد ابتلا به بیماری‌های التهابی مفصل یا دیگر عارضه‌ها باشد، باید درمان مناسب برای از بین بردن کیست و درد و ورم ناشی از آن انجام شود. اما اگر کیست برطرف نشود و بسیار دردناک گردد، پزشک مایع را تخلیه می‌کند و برای کاهش التهاب ناشی از وجود کیست استروئید تجویز می‌کند. در موارد نادر نیز انجام جراحی ضرورت می‌یابد.

درمان‌های ضروی کیست بیکر عبارت‌اند از:
 

یخ (سرما درمانی یا کرایوتراپی)

کاهش درد و ورم ناشی از کیست بیکر هدف این روش محسوب می‌شود. کمپرس یخ تهیه شده از قطعه‌های یخ و حوله یا کیسه نخود سبز منجمد را می‌توان برای درمان کیست بیکر به کار برد.
 

داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs )

مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسین برای تسکین درد و کاهش ورم و التهاب تجویز می‌شود.

اقلام متعددی از این دسته داروها، مانند ایبوپروفن، را می‌توان با نام‌های تجاری مختلف بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد.
 

فیزیوتراپی

درمان فیزیوتراپی برای تسریع فرایند التیام و دستیابی به نتیجه بهینه در بیماران مبتلا به کیست بیکر دارای علائم ضروری است و در کل به تمام بیماران مبتلا به این عارضه، صرف نظر از ضرورت انجام جراحی، توصیه می‌شود که از فیزیوتراپی استفاده کنند.

درمان فیزیوتراپی شامل موارد زیر می‌شود:

ماساژ بافت نرم

درمان با برق (الکتروتراپی)

باندپیچی یا استفاده از زانوبند طبی یا چسب مخصوص

متحرک سازی یا موبیلیزاسیون

سوزن زدن خشک

آب درمانی

استفاده از چوبزیر بغل

درمان با یخ یا گرما

استفاده از وسایل تعدیل کننده و تغییر دهنده فعالیت‌های روزانه

آموزش بیمار

اصلاح زیست مکانیکی

تجویز ارتوزها

توصیه‌های ضد التهاب

راهنمایی در خصوص کاهش وزن

ازسرگیری تدریجی برنامه فعالیت روزمره

طب سوزنی

فیزیوتراپی و توانبخشی بیمارانی که باید برای برداشتن کیست بیکر تحت عمل جراحی قرار بگیرند، پیش از جراحی شروع می‌شود و در آن علاوه بر درمان‌های کاهش درد و ورم از برق درمانی، تمرین‌های تقویت و افزایش دامنه حرکتی بهره گرفته می‌شود و از نوارهای کشی برای بستن زانو و چوب زیر بغل و وسایل دیگر نیز استفاده می‌شود.

فیزیوتراپی و توانبخشی پس از جراحی برای تسریع فرایند التیام و اطمینان از دستیابی به نتیجه بهینه حیاتی است.

متخصص فیزیوتراپی در مراحل پایانی توانبخشی تمام بیماران مبتلا به این عارضه به آنان توصیه می‌کند تا برنامه ورزشی یا فعالیت معمول خود را به تدریج و در زمان مناسب از سر بگیرند. شروع زودهنگام فعالیت‌ها یا بدون توانبخشی مناسب غالباً به ورم زانو و بروز مجدد آسیب دیدگی منجر می‌شود. 3


 

تمرین‌ های کیست بیکر

حرکت‌های اصلاحی و تمرین‌های زیر معمولاً به بیماران مبتلا به کیست بیکر آموزش داده می‌شود. دقت داشته باشید که پیش از شروع این تمرین‌ها باید در مورد مناسب بودن آنها با متخصص فیزیوتراپی مشورت شود. این تمرین‌ها معمولاً 3 بار در روز و تنها به شرطی انجام می‌شود که باعث بروز علائم یا تشدید آنها نشود.
 

خم و راست کردن زانو

زانو را تا جایی که می‌توانید و درد تشدید نمی‌شود، خم و راست کنید. این حرکت برای بهبود حرکت زانو مفید است. این تمرین را 20 بار تکرار کنید.
 

انقباض استاتیک عضله‌های چهار سر

عضله جلوی ران (عضله‌های چهارسر) را با فشار دادن زانو رو به پایین و روی حوله قرار داده شده زیر زانو منقبض کنید.

انگشتان را روی عضله‌های چهار سر داخلی بگذارید تا سفت شدن عضله در طول انقباض را حس کنید.

5 ثانیه در این حالت بمانید و 10 بار حرکت را با حداکثر شرکت ممکن و البته به شرط تشدید نشدن علائم تکرار کنید. 2

پی نوشت:
1.www.doctorvariani.ir
2.www.beytoote.com
3.www.darmanedard.ir